标题:شناسایی و اولویتبندی شاخصهای کلیدی عملکرد نظام مدیریت HSE در سازمانهای صنعتی با رویکرد تصمیمگیری چندشاخصه فازی (FAHP & Taxonomy)
其他标题:Identification and Prioritization of Industrial Organizations HSE-MS Key Performance Indicators by Fuzzy Multiple Attribute Decision Making Approach (FAHP & Taxonomy)
摘要:زمینه و هدف: رتبهبندی یک نوع معیار صلاحیتگذاری بر اساس استانداردهای تعریفشده است و برای تضمین کیفیت و کمیت پیمانکاران در ارائهی خدمات و دفاع از حقوق ذینفعان و استفادهکنندگان می باشد. رویکرد ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و تاکسونومی به عنوان روشهای تصمیمگیری چندمعیاره، به تصمیمگیرندگان کمک میکند تا مشکلات را سازماندهی و تحلیل، و گزینهها را اولویتبندی کنند. در این تحقیق به شناسایی شاخصها، انتخاب سنجهها و وزندهی شاخصها و همچنین ارزیابی عملکرد نظام مدیریت HSE پرداخته شده است. در نهایت، 5 سازمان فعال در صنعت ساخت شناور با روش تاکسونومی رتبهبندی شدهاند. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش دانشآموختگان رشتههای مرتبط با مقوله ایمنی، بهداشت و محیط زیست با سابقه کار در زمینه ارزیابی عملکرد میباشند. تعداد نمونه 8 نفر بوده که با توجه به نوع نمونهگیری یعنی غیراحتمالی، هدفمند و در دسترس، این تعداد با هدف مطالعه سازگار میباشد. استانداردهای ISO 14001:2015 و ISO 45001:2018 و نیز دروس دانشگاهی مهندسی ایمنی صنعتی، مهندسی بهداشت حرفهای و مدیریت/مهندسی محیط زیست و همچنین استفاده از نظرات خبرگان مبنای شناسایی شاخصهای مدیریتی و عملیاتی این نظام مدیریت میباشند. جهت کمی نمودن هر شاخص، سنجههایی تعیین میگردد. خبرگان پس از انتخاب سنجهها، به آنها وزن داده که با استفاده از رویکرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی به روش واکاوی توسعهای و بکارگیری مقایسات زوجی، وزن شاخصها و سنجهها تعیین گردید. در نهایت، با استفاده از سنجههای منتخب به ارزیابی عملکرد این نظام مدیریت در 5 سازمان فعال در صنعت ساخت شناور با روش تاکسونومی پرداخته شد. یافته ها: با بررسی ادبیات موضوع و دریافت نظرات خبرگان، 10 معیار کلی و 54 شاخص شناسایی گردید بطوریکه تعداد شاخصها و زیرشاخصهای مدیریتی به ترتیب 7 و 28 مورد و تعداد شاخصها و زیرشاخصهای عملیاتی به ترتیب 3 و 26 مورد میباشد، با این حال با توجه به مقایسات زوجی انجام شده، مجموع وزن شاخصهای مدیریتی معادل 5/40 درصد و مجموع وزن شاخصهای عملیاتی معادل 5/59 درصد میباشد. با وجود تعداد بیشتر شاخصهای مدیریتی، وزن و اهمیت شاخصهای عملیاتی در ارزیابی عملکرد HSE بیشتر است. 3 معیار عملیاتی بیشترین اوزان را به خود اختصاص داده و پس از آن معیارهای مدیریتی قرار میگیرند. همچنین از بین 54 شاخص شناساییشده، 6 شاخص اول که دارای بیشترین وزن هستند همگی از نوع شاخصهای عملیاتی و 6 شاخص آخر که دارای کمترین وزن میباشند از نوع شاخصهای مدیریتی هستند. نتایج رویکرد پیشنهادی نشان داد سازمان اول در اولویت اول قرار گرفته است. رتبهبندی سازمانها با احتساب اوزان شاخصها و بدون احتساب آنها محاسبه شد که نتیجه حکایت از تأثیر اوزان شاخصها در رتبهبندی سازمانها دارد. لحاظ این مهم در ارزیابی عملکرد سازمانها بخصوص در حوزه نظام مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست پیشنهاد میگردد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق انجامشده نشان داد میتوان روش ترکیبی پیشنهادی شامل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و تاکسونومی را با موفقیت به منظور ارزیابی عملکرد نظام مدیریت HSE بهکار گرفت. به نظر می رسد ارزیابی عملکرد با استفاده از روشهای تصمیمگیری به همراه مشارکت نیروهای انسانی میتواند منتج به اثربخشی بیشتر این نظام مدیریت شود.
其他摘要:Background and aims: Given the ever - expanding growth of science and technology that the multiplicity, variety, and complexity of industrial processes have been only a part of it, and despite the many human needs to be met using science and technology, the devastating effects must not be forgotten. These consequences are either due to the unknown dimensions and aspects found in modern science and technology or the result of mismanagement, illness and work - related accidents. Among these effects and consequences are environmental consequences. Research shows that occupational accidents are among the most important consequences of globalization, especially in developing countries. On the other hand, the environment has suffered from the pollution caused by industrial and manufacturing centers to the extent that the pervasive environmental crises such as gradual warming, stratospheric ozone depletion, acid rain, depletion environmental crises such as gradual global warming, stratospheric ozone depletion, acid rain, depletion of water oxygen and aquatic death, soil degradation caused by waste and chemicals and, to some extent, noise pollution, result from unequal confrontation between industry and environment. Health, Safety, and Environment (HSE) management is responsible for planning, implementing, monitoring and optimizing operational processes in the areas of environmental management, health protection and occupational safety. Regulatory requirements play an important role in HSE discipline. Considering the threats posed by industry and the imposition of heavy and increasing costs on the economy of human society, and considering the importance and role of Health, Safety, and Environment - Management System (HSE-MS) in protecting these two infrastructure components, and of course, highly influential manpower and the environment in the field of industry and production and more importantly sustainable development, it is imperative to evaluate optimally and realistically its performance in industries and manufacturing centers. The effects and consequences of the devastation caused by the dangers and aspects of the HSE have become so tangible and visible that they have prompted national, and international agencies to respond these issues since the mid-1990s. These reactions occur in many forms, including the creation and dissemination of standards and management systems. The standardization approach in the field of HSE was a response to the needs of organizations and stakeholders that sought to manage HSE in a more sustainable and effective way in order to reduce the number of events (accidents), occupational injuries and diseases, mitigate environmental aspects and consequences. Ranking is a type of qualification criterion based on defined standards and is intended to guarantee the quality and quantity of contractors in providing services and defending the rights of stakeholders and users. Integrated fuzzy analytical hierarchy process (FAHP) and Taxonomy techniques as a method in multi criteria decision making (MCDM) helps decision maker(s) to organize and analyze problems, and to rank alternatives. Identification of criteria and indicators, selection of measures and weighting of indicators which with HSE-MS performance evaluation are the purposes of this study. Then, developed method is applied to rank the 5 actives organizations in boat industry. Methods: This applicable study was done as a descriptive-analytic procedure. Graduates of HSE related fields with career in HSE performance evaluation are the statistical population of this research. The number of samples was 8 experts that according to the sampling method - nonprobability, purposive (or judgmental) and convenience - was in correspondence with the purpose of this paper. To incorporate the experts' knowledge and experience in presenting their opinion, we weigh the experts based on their educational background, HSE experienc
关键词:ارزیابی عملکرد; نظام مدیریت ایمنی; بهداشت و محیط زیست; فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی; تاکسونومی.
其他关键词:Performance evaluation; Health; Safety &;;; Environment Management System (HSE-MS); Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP); Taxonomy.