摘要:Bu çalışmanın amacı, anlamı bilinmeyen kelimelerin öğretiminde işe koşulabilecek bağlam türlerine yönelik farklı sınıflandırmaları ortaya koymaktır. Bu amaçla öncelikle, tümdengelimci bir yaklaşımla, dil biliminin alt dallarından olan anlam biliminin ve metin dil biliminin kelime öğretimiyle ilişkisi kurulmuştur. Farklı araştırmacıların bağlam türlerini nasıl sınıflandırdığı incelenmiştir. Bağlam türlerine yönelik farklı sınıflandırmaları ortaya koymak amacıyla yapılan bu araştırmanın sonucunda, yerli kaynaklarda bağlama yönelik çalışmalar olmakla birlikte, bağlam türlerinin ayrı bir başlık olarak açılmadığı ve sistemli bir şekilde incelenmediği görülmüştür. Kelime öğretimi amacıyla, zayıf bağlamlı kelimelerin bağlamının kasıtlı olarak güçlendirildiği çalışmalar dikkati çekmiştir. Buna göre bir metinde öğretilmek istenen kelime veya kelime grubu, kasıtlı olarak güçlendirilmiş bir bağlamla sunulmalıdır. Farklı sınıflandırmalar arasında karşılaşılan pedagojik bağlam türü, anlamı bilinmeyen kelime ile ilgili özenle hazırlanmış ipuçları içermesi sebebiyle ve metin içerisinde yalnızca ilgili cümlenin yazı alanıyla sınırlı olması sebebiyle diğer bağlam türlerinden üstün görülmüştür. Sonuç olarak bağlam türlerine yönelik kuramsal bilgilerin uygulama boyutuna aktarılmasıyla, kelime öğretimi sürecinin daha planlı ve bilinçli bir seviyeye ulaşacağı beklenmektedir. Ana dili öğretimi sürecinde ve yabancı dil öğretimi sürecinde, kelime/kelime grubu bağlamlarının kasıtlı olarak önceden güçlendirildiği bağlama dayalı etkinlikler yapılması önerilmiştir. Türkçe öğretiminde, kelime öğretimi çalışmalarında, cümle düzeyinde çalışılıyorsa pedagojik bağlamlardan, paragraf düzeyinde çalışılıyorsa yönlendirici bağlamlardan yararlanılması önerilmiştir. Ayrıca sözlük hazırlayıcılarına, madde başı birimlerin temel ve yan anlamlarını örnekleyen cümleleri pedagojik bağlamlı cümlelerden seçmeleri önerilmiştir.
其他摘要:The purpose of this study is to present various classifications concerning the types of context which can be utilized in the process of teaching the words whose meanings are unknown. To this end, initially, an association has been established between semantics and textual linguistics, which are among the sub-branches of linguistics in a deductive way. It has been analysed how other researchers have classified types of context. The context in order to demonstrate the different classifications of species as a result of this investigation, although studies on binding domestic sources, types of context as a separate topic in a systematic way has been opened or has been looked over. Word for teaching, studies have strengthened the weak context deliberately noted the context of words. Accordingly, teaching us the desired word or phrase in a text, context and deliberately submitted a reinforced. Pedagogical context type, which has been come across among other classifications, has been seen as superior as it contains well-arranged clues, which are about the word whose meaning is not known, and as only the concerned sentence is limited to universe of print within the text. As a result, it is expected that the process of vocabulary teaching would reach a more conscious and planned level by the hypothetical information concerning the types of context being transferred to application zone. Main language teaching process and the process of teaching a foreign language, the word / word group contexts deliberately strengthened in advance is suggested to perform context-based activities. Turkish teaching, vocabulary teaching studies, pedagogical contexts if running the sentence level, paragraph level router if running is proposed utilization of contexts. In addition to the authors of dictionary, the main and side units per item that exemplifies the meaning of phrases in sentences, choose the suggested pedagogical context.
关键词:Dil bilimi; kelime öğretimi; bağlam türleri.
其他关键词:Linguistics; vocabulary teaching; types of context.