زمینه و هدف: رانندگان تاکسی گروه بزرگی از رانندگان حرفه­ای هستند که زمان زیادی از فعالیت روزانه خود را به رانندگی مشغول هستند. نظر به اهمیت تصادفات رانندگی به عنوان یکی از معضلات سیستم ایمنی ترافیک کشور، اصلاح رفتارهای غلط رانندگی این گروه می­تواند تاثیر زیادی بر کاهش تصادفات داشته باشد.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 245 نفر از رانندگان تاکسی در سال 1393 انجام گردید. پرسشنامه­ای متناسب با اهداف پژوهش در دو بخش، شامل اطلاعات دموگرافیک و سنجش علل عدم استفاده شبانه از سیستم روشنایی خودرو تهیه شد. روایی محتوای پرسشنامه با استفاده از نظرکارشناسان و اساتید تایید، و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 72/0 تایید شد.

یافته ها: در این مطالعه مشخص شد که 9/26درصد رانندگان در هنگام شب، سیستم روشنایی وسیله نقلیه خود را روشن نمی کنند. بیشترین محل عدم استفاده از سیستم روشنایی، میادین اصلی شهر(2/46درصد) توسط رانندگان گزارش گردید. فراموشی در روشن نمودن چراغ خودرو (28/14درصد) و استهلاک چراغ (06/13درصد) از دلایل اصلی عدم استفاده از سیستم روشنایی خودرو توسط رانندگان گزارش شد. همچنین میان متغیرهای چون فعالیت در رانندگی تاکسی به عنوان شغل اصلی (0001/0P-Value=)، عدم دریافت اخطار از طرف سرنشینان (0001/0P-Value=) و میزان تحصیلات (012/0P-Value=) با عدم استفاده شبانه از سیستم روشنایی خودرو ارتباط معناداری مشاهده گردید.

نتیجه گیری: با توجه به این که دلیل اصلی عدم استفاده از سیستم روشنایی فراموشی گزارش شده و اکثر این افراد تا به حال به دلیل عدم استفاده از سیستم روشنایی خودرو در ساعات شبانه هیچگونه اخطار یا جریمه­ای از طرف پلیس دریافت نکرده اند، لازم است از آموزش و اعمال مقررات به عنوان یکی از راه های ایجاد فرهنگ صحیح ترافیک و ارتقای عملکرد رانندگان استفاده کرد.

Background and aims: taxi drivers are a large group of professional drivers, who spend so much time in driving. Considering traffic collisions as one of the Traffic Safety System in the country, modification of improper driving behaviors of this group can result in a significant decrease in accidents.

Methods: This analytical-descriptive study was conducted on 245 taxi drivers in 2013. A questionnaire aimed into two sections: demographic information and reasons for lack of night use of the automotive lighting system was designed. The content validity of the questionnaire was confirmed by the experts and professors’ comments and its reliability was confirmed by Cronbach's coefficient alpha (0.72).

Results: It was found that 26.9% of the drivers do not turn on their automotive lighting system over nigh. Most in main squares of the city (46.2%). Forgetfulness in turning car’s light on (14.28%) and depreciation on car lights (13.06%) are the major reasons. Moreover, a significant relationship was observed among variables like working in taxi driving as the main occupation (P-Value= 0.0001), lack of receiving warning from passengers (P-Value= 0.0001), the level of education (P-Value= 0.012) and lack of using automotive lighting system.

Conclusion: Considering that forgetfulness was the main reason for lack of using the lighting system and most of the drivers have not been received any warning or punishment from police because of lack of using lights overnight, it is essential to use appropriate training and exertion of regulations, as one of the ways to create correct culture of traffic and improve driver performance.