摘要:زمینه و هدف : رادن بعلت تاثیرگذاری بر سلامت بسیار مورد توجه است. مناطق شمالی ایران پتانسیل بالای انتشار رادن دارند و پژوهش حاضر به اندازهگیری غلظت رادن در منازل مسکونی شهرستان طارم- زنجان و مقایسه آن با مقادیر استاندارد و مجاز بینالمللی پرداخته است. روش بررسی: سیستم غیرفعال با استفاده از آشکارسازهای رد پای هستهای حالت جامد ( SSNTD ) بواسطه توانایی در تعیین غلظت زمینه و بازه زمانی درازمدت برای این پژوهش انتخاب و تعداد 30 آشکارساز براساس شبکهبندی مشخص در ساختمانهای مسکونی مناطق چورزق، آببر و گیلوان از توابع طارم- استان زنجان، برای مدت 3 ماه استقرار و پس از این مدت آشکارسازها برای شمارش تعداد ردپاها به آزمایشگاه ارسال شده است. یافتهها: براساس نتایج، میانگین غلظت رادن چورزق Bq/m3 220/51 ، آببر Bq/m3 95/25 و گیلوان Bq/m3 119/84 بدست آمد. میانگین غلظت رادن در طارم را میتوان معادل Bq/m3 130/57 برآورد کرد. براساس مقادیر P-value میان غلظت رادن با سن ساختمان و تعداد ساکنین رابطهای دیده نمیشود. در مقایسه نتایج این پژوهش با استاندارد پیشنهادی USEPA ، از مجموع نمونهها تنها یک مورد در محدوده سطح هدف رادن، 15 مورد در بازه متوسط تا سطح عمل و باقی در مواجه با سطح بالایی از رادن و نیازمند اقدامات اصلاحی هستند. نسبت به خطوط راهنمای WHO نیز 12 نمونه کمتر از حد مرجع و باقی نمونهها در سطح بالاتر قرار میگیرند. نتیجهگیری: براساس نتایج این پژوهش و دیگر مطالعات، مواردی چون آنالیز خاک قبل از ساخت و ساز، بکارگیری مصالح مقاوم در برابر نشت و نفوذ و پایش مداوم سطح رادن در منطقه پیشنهاد میشود.
其他摘要:Background and Objective : Radon is highly regarded because of its impacts on public health. Northern regions of Iran have a high potential for radon emissions. This research aimed to measure residential radon concentrations in Tarom country- Zanjan and to compare the results with international standards and acceptable values. Materials and Methods: Passive diffusive samplers, Solid State Nuclear Track Detector (SSNTD), with the ability to determine background and longtime concentration, were selected for this study. A total of 30 detectors were located based on a pre-identified network in the residential buildings of Chavarzaq, Ab Bar and Gilvan for a period of three months. Then, detectors were sent to a laboratory for counting the traces. Results: Based on the results, average radon concentrations in Chavarzaq, Ab Bar and Gilvan were 220.51, 95.25 and 119.84 Bq/m3, respectively. The average radon concentration in Tarom was about 130.57 Bq/m3. There was no meaningful relationship between radon concentration with the age of buildings or number of occupants. In comparison of the results with USEPA standards it was observed that among total samples just one of them was in the range of target level, and 15 detectors were in the range of target to action levels and the remaining samples showed high level of radon requiring corrective measures. In addition, 12 detectors showed values less than the reference level of WHO and the remaining detectors had higher values than WHO level. Conclusion: Based on results of this research, soil analysis before construction, application of building materials resistant to leakage and regular monitoring of radon levels in region were suggested.