摘要:استفاده از راهکارهای معاملاتی از قبیل تأمین مالی خرید اعتباری و فروش استقراضی نقش انکارناپذیری در گسترش بازار سرمایه در کشورهای مختلف داشتهاند. با این حال، بهرهگیری از کارکردهای آنها در بورسهای اسلامی بهدلیل ساختار قراردادهای مورد استفاده و دخیل بودن عوامل غیرشرعی با مشکلاتی همراه است. به همین دلیل پژوهشگران مالی در این کشورها تلاش کردهاند با کمک علمای اسلامی و به کارگیری راهکارهای معاملاتی اسلامی، از کارکردهای این ابزارها برای توسعه بازار سرمایه استفاده کنند. یکی از راهکارهای معاملاتی که کمک چشمگیری به افزایش نقدشوندگی بازار میکند، فروش استقراضی است. البته مغایرت این راهکار با برخی اصول اسلامی، پژوهشگران مالی اسلامی را بر آن داشته تا با استفاده از قراردادهای اسلامی، سازوکار شرعی مناسبی برای آن طراحی نمایند. در این مقاله، ابتدا فروش استقراضی و مزایا و آسیبهای آن در بازار اوراق بهادار تبیین شده سپس، با استفاده از نظر خبرگان و روش TOPSIS و با توجه به معیارهای اتخاذ شده قانونی، مالی و فقهی، راهکارهای جایگزین فروش استقراضی بررسی و اولویتبندی گردیده و در نهایت مناسبترین روش برای پیادهسازی آن در بازار اوراق بهادار ایران معرفی میشود.
其他摘要:Trading strategies such as short sale and margin trading have an important and undeniable role in the development of capital markets in different countries. However, due to the structure of these contracts and existence of non-religious factors, using these trading strategies in Islamic stock markets has some difficulties. For this reason, financial researchers in these countries, along with Islamic scholars and by implementation of juridical trading strategies, have tried to benefit from aforementioned instruments for the development of capital markets. One of trading strategies that significantly contributes to market liquidity growth is short sale. However, contradiction of using this trading strategy with some principles of Islam has caused the Islamic finance scholars to design a suitable legal mechanism using Islamic contracts. In this paper, we first explain short selling and its benefits and damages. Then, using experts’ opinions and TOPSIS method as well as regarding to legal, financial and juridical criteria adopted, we evaluate and prioritize Islamic alternatives to short selling and finally, we introduce the most proper approach for implementing it in Iran’s stock market.
关键词:بیعالعربون; سلم; وعد; فروش استقراضی; روش TOPSIS.
其他关键词:Arboon Sale- Salam- Short Selling- TOPSIS- Wa’ad