文章基本信息

标题：یک روش جدید در آموزش قوس‌های حلقی جنینی
其他标题：A new method for teaching embryo-pharyngel arches
本地全文：下载
作者：E Esfandiari ; H Bahramian ; M Mardani 等
期刊名称：Iranian Journal of Medical Education
印刷版ISSN：1608-9359
电子版ISSN：1735-8892
出版年度：2006
卷号：6
期号：1
页码：141-142
语种：Persian
出版社：Isfahan University of Medical Sciences
摘要：آناتومی یکی از مشکلترین دروس علوم پایه پزشکی است، زیرا موضوع این درس، ساختمان بدن انسان می‌باشد و حاوی اطلاعات پیچیده‌ای از عناصر تشریحی سه بعدی و متراکم در فضای نسبتاً کوچک است که با اسامی لاتین و نامأنوس باید بخاطر سپرده شوند. قدرت تجسم فضایی قوی، و داشتن اطلس و مدل‌های با مهارت تهیه شده، در تسهیل یادگیری و یادآوری، اهمیت فراوانی دارند. درس جنین‌شناسی، به عنوان شاخه‌ای از علم آناتومی که خود نقش کلیدی در درک ساختمان نهایی دستگاه‌های بدن (کالبد شناسی) دارد، نیازمند تدابیری خاص آموزشی برای تسهیل یادگیری و بخاطرسپاری می‌باشد. از مهم‌ترین وقایعی که در طی هفته‌های چهارم و پنجم جنینی اتفاق می‌افتد، رشد و تکامل قوس‌های حلقی برای تکامل سرو گردن است(1و2). این قوس‌ها به همراه شکاف‌ها و بن‌بست‌هایی که در مجاورت آنها قرار دارند، در تکامل بخش‌های مهمی از سروگردن، شامل عناصر اسکلتی و عضلانی صورت، دهان، کام، بینی، حلق و حنجره، گوش میانی و خارجی و همچنین تکامل ساختمان‌هایی از قبیل: زبان، لوزه، غدد پاراتیروئید، غده تیروئید و تیموس شرکت دارند(3). چون تکامل قوس‌های حلقی، یکی از مباحث مشکل جنین‌شناسی است(4)، در نوشته حاضر سعی شده بحث تکامل سروگردن با استفاده از یک روش کاملاً ساده و جالب ارائه گردد بطوری که هم فهم و درک مطلب تسهیل شود شکل 1. نمایش تکامل قوس‌های حلقی در جنین‌شناسی و هم در زمان طولانی‌تری در ذهن ماندگار گردد و بالاخره، این بحث در هر جا و در هر مکان و فقط با استفاده از انگشتان دست، قابل تکرار و بازسازی باشد. سطح کف دستی انگشتان هر دو دست را روی صورت و جلو گردن یک داوطلب، قرار می‌دهیم به نحوی که انگشتان بطور قرینه در طرفین خط وسط قرار گیرند. انگشت شست نمایانگر بخش ماگزیلاری (Maxillary) از قوس اول، انگشت اشاره بیانگر زائده ماندیبولار (Mandibullar)‌ از قوس اول و انگشت میانی معادل دو قوس دوم و سوم می‌باشد. انگشت چهارم که نمایشگر قوس چهارم است بر روی غضروف تیروئید قرار داشته، انگشت کوچک بیانگر قوس ششم می‌باشد (شکل 1). این انگشتان نشان‌دهنده قوس‌های حلقی می‌باشند و فواصل بین انگشتی، شکاف‌ها و بن بست های حلقی (Pharnygeal clefts pouch) را به ترتیب در سطوح پشت‌دستی و کف‌دستی نشان می‌دهند. بدین ترتیب، در یک شبیه‌سازی منطقی، اطلاعات مربوط به تکامل قوس‌های حلقی به انگشتان دست منتقل می‌شود تا یک پدیده ذهنی مشکل و دیرفهم را به یک پدیده عینی و ساده غیر قابل فراموش شدن بدل سازد. این روش جدید آموزشی، راهکاری را نشان می‌دهد که هر دانشجویی با استفاده از انگشتان خود و قراردادن آن بر روی صورت و گردن خود و یا افراد داو طلب، براحتی می‌تواند اطلاعات قوس‌ها و عناصری را که از آنها به وجود می‌آیند در ذهن خویش تجدید نماید.