زمينه و هدف : بيماريهای تنفسی ناشی از کار با بروز سالانه 50 ميليون يک سوم تمامی بيماريهای شغلی را شامل ميگردند و يکی از مهمترين علل غيبت کارگران از کار ميباشند. برخی از بيماری های شغلی را ميتوان با وسايل حفاظت فردی پيشگيری کرد . يکی از الگوهای موثر در آموزش بهداشت و خصوصا آموزش ايمنی به کارگران الگوی بزنف است. هدف مطالعه تعيين تاثيرآموزش براساس اين الگو بر افزايش رفتار استفاده از وسايل حفاظت فردی تنفسی در کارگران کارخانه کربن بلاک که آلايندههای زيادی از جمله دوده دارد است.
روش بررسی : در اين مطالعه نيمهتجربی که روی 100 نفر از کارگران کارخانه کربن بلاک اهواز در دو گروه آزمون و کنترل 50 نفری انجام شد،وسيله گردآوری اطلاعات پرسشنامه و چک ليست بود.مداخله به صورت برنامه آموزشی طراحی شده براساس الگوی بزنف روی کارگران گروه ازمون انجام گرفت. داده ها قبل و پس از آزمون با استفاده از پرسشنامه و چک ليست جمع آوری ،تجزيه و تحليل ومقايسه شد. برای تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار SPSS16 وآزمون های T مستقل ، مجذور کا و آزمون ضريب همبستگی پيرسون استفاده شد.
يافته ها : بعداز مداخله آموزشی، ميانگين نمره آگاهی، نگرش،قصد،عوامل قادرسازی و عملکرد گروه آزمون در مقايسه با گروه کنترل افزايش معنی داری نشان داد( p<0/00001 )اما بين ميانگين نمره هنجارهای انتزاعی در دو گروه آزمون و کنترل اختلاف معنيداری مشاهده نشد.
نتيجهگيری : مداخله آموزشی براساس الگوی بزنف، استفاده از وسايل حفاظت فردی تنفسی را در کارگران افزايش می دهد.
Background and aims: Respiratory diseases due to work with 50 million annually incidence included one third of all occupational diseases and it is one of the main causes of absenteeism from work in workers. Some occupational diseases can be prevented with personal protective equipment. BASNEF model is one of the effective health education and safety training models for workers. The aim of this study was to determine the effect of educational intervention based on BASNEF pattern on increasing the use of personal protective respiratory equipment among carbon black factory workers , where many air pollutants such as carbon block exists.
Methods: In this study the intervention curriculum based on BASNEF pattern administrated on 100 (experimental and control) Ahvaz carbon block factory workers. Data were collected by questionnaires. The data were analyzed by Independent T, χ square and Pearson correlation co- efficient using SPSS version16.
Results : After the intervention, the mean scores of knowledge, attitude, intention, and enabling factors showed significant increase in experimental group in comparison of control group (p<0.00001). In addition, the mean score of subjective norms in experimental and control groups showed no significant differences.
Conclusion: The educational program based on BASNEF pattern was effective in improving the use of respiratory personal protective equipment in Ahvaz carbon block factory workers