زمينه و هدف: امروزه آلوده سازی هوا با ذرات معلق يکی از مقوله های بحث انگيز و مشکل آفرين کشور ماست و در اين ميان کارخانجات صنعتی حتی علی رغم داشتن سيستم های تصفيه صنعتی، سهم قابل توجهی در انتشار آلودگی هوا دارند. هدف کلی از انجام اين تحقيق تعيين غلظت ذرات معلق خروجی از مجموعه کارخانجات صنايع فرآورده های نسوز و تعيين کارائی فيلترهای کيسه ای در کنترل آن بوده است.

روش بررسی: مجموعه صنعتی مورد مطالعه در جنوب شرقی شهر تهران واقع شده است. دراين تحقيق غلظت ذرات معلق خروجی از 6 دودکش مربوط به واحدهای آماده سازی، کلسيناتور، جرم ويژه، کوره اکسترود و کوره شاتلی طی سال های 87-1385 اندازه گيری و مورد بررسی قرار گرفت. همچنين با اندازه گيری ذرات معلق در ورودی و خروجی فيلترهای کيسه ای، راندمان آن ها در واحدهای کائولن، کلسيناتور، شاموت و جرم ويژه در سال 1387 تعيين گرديد. در اين تحقيق از دستگاه های M9096 Sample Train for stack Sampling و DURA G مدل ( D-RC80 ) جهت اندازه گيری استفاده گرديد.

يافته ها: غلظت گرد و غبار در سال های 87-1385 به ترتيب در واحدهای آماده سازی کائولن ، 284، 112 و 5/12، در آماده سازی شاموت 120، 140 و 73، کلسيناتور 178، 179 و 173، جرم ويژه، 291، 283 و 60، کوره شاتلی 7/14، 3/14و 8/14 و کوره اکسترود 6/12، 7/13 و7/12 ميلی گرم بر متر مکعب اندازه گيری شد. راندمان بگ فيلترها نيز در خط کائولن 896/99%، در خط شاموت 499/96%، در کلسيناتور 348/92%، و در جرم ويژه 782/99% بدست آمد.

نتيجه گيری: مقايسه ميانگين های بدست آمده با استانداردهای انتشار کشوری نشان داد در سال های 85 و86 ميزان انتشار گرد و غبار از واحدهای آماده سازی کائولن، کلسيناتور و جرم ويژه بالاتر از حد مجاز بوده است اما در سال 87 ميزان انتشار در واحدهای آماده سازی و جرم ويژه بطور قابل ملاحظه ای کاهش داشته است.علت اصلی اين موفقيت تعويض به موقع کيسه های آسيب ديده فيلتر، تعمير شيرهای برقی و رفع نشتی در سيستم بوده است. در مجموع راندمان بگ فيلترهای خط کائولن و جرم ويژه مطلوب ولی راندمان بگ فيلترهای خط شاموت و کلسيناتور ضعيف ارزيابی گرديد.

Background and aims

Today, the environmental pollution caused by fire-proof break producing factories is one of the critical and challenging issues in our country. Aerosols emission concentration of the factory stacks and determining of bag filters efficiency were aims of this study

Methods

In this research, the concentration of emitting dust from 6 stacks related to Kaolin preparation, Calcinatory, Shamout, Specific mass, Extrude Furnace and Shuttle Furnace units were measured during 2006-2008. Also, the efficiency of bag filters of Kaolin preparation, Calcinatory, Shamut, Specific mass units were determined in 2008.

Devices M9096 Particulate Sampling Train and DURAG model (D-RC 80) were used in this research.

Results

the rates of dust concentrations in years 2006-9 in Kaolin unit were; 284, 112 and 12.5 mg/m³, in Shamout unit were; 120, 140 and 73 mg/m³, in Calcinatory were; 178, 179 and 173 mg/m³, in Specific Mass were; 291, 283 and 60 mg/m³, in Shuttle Furnace were; 14.7, 14.3 and 14.8 and in Extrude Furnace were; 12.6, 13.7 and 12.7 mg/m³. Efficiency of bag filters was 99.896% for Kaolin unit, 96.499% for Shamout unit, 92.348% for Calcinatory and 99.782% for Specific Mass unit.

  Conclusion

During 2006 and 2007 the rate of dust emission in Kaolin preparation, Calcinatory and Specific mass have exceeded than the national emission standard but in 2008, the rate of dust emission from Kaolin Preparation and Specific Mass units were extensively reduced to the level lower than national emission standard limit due to proper maintenance and replacing of damaged parts in appropriate time.

Efficiency of bag filters has been ideal in Kaolin and Specific Mass units but it was low in Shamout and Calcinatory units.