هدف: هدف پژوهش حاضر، تعيين عوامل مشترک و عوامل اختصاصی اختلالهای اضطرابی و افسردگی بر پايه ابعاد شخصيتی نئو بود. روش:  413 (200 پسر و 213 دختر) دانشجوی دانشگاه تبريز بهروش نمونهگيری خوشهای انتخاب شدند و به اين پرسشنامهها پاسخ دادند: پرسشنامه پنجعاملی نئو (NEO–FFI)، پرسشنامه افسردگی بک (BDI–II)، شاخص حساسيت اضطرابی (ASI)، پرسشنامه نگرانی ايالت پن (PSWQ)، پرسشنامه وسواسی- جبری مادزلی (MOCI)، پرسشنامه ترس مرضی اجتماعی (SPIN) و مقياس محرکها- پاسخهای مربوط به ترس مرضی (PSRS). برای تحليل دادهها از روش تحليل عاملی تأييدی و روش الگويابی معادلات ساختاری استفاده شد. يافتهها: يافتهها نشانگر برازندگی بهتر ساختار پنجعاملی اختلالهای اضطرابی و افسردگی در مقايسه با ساختار ششعاملی بود. يافتهها تنها از روايی سه بعد شخصيتی نئو حمايت کرد. از ميان الگوهای ساختاری گوناگون ارزيابيشده، بهترين برازش مربوط به ساختاری بود که در آن ابعاد مرتبه بالای روانرنجورگرايی، برونگرايی و باوجدانبودن بهشيوه قابلانتظار روی اختلالهای اضطرابی و افسردگی اثر معنيداری ميگذارد. نتيجه‌گيری: روانرنجورگرايی ويژگی مشترک اختلالهای اضطرابی و افسردگی، برونگرايی پايين ويژگی اختصاصی افسردگی و ترس مرضی اجتماعی و باوجدانبودن ويژگی اختصاصی وسواسی- جبری است.

Objectives: The aim of this study was to determine common and specific factors of anxiety and depressive disorders based on the NEO personality dimensions. Method: Four hundred and thirteen students of Tabriz University (200 males, 213 females) selected by cluster sampling responded to the following questionnaires: NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI), Beck Depression Inventory-II (BDI-II), Anxiety Sensitivity Index (ASI), Penn State Worry Questionnaire (PSWQ), Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory (MOCI), Social Phobia Inventory (SPIN), and Phobic Stimuli Response Scales (PSRS). The data were analysed using the confirmatory factor analysis and structural equation modeling. Results: The findings suggest a better fitness of the five-factor structure for anxiety and depressive disorders compared with the six-factor structure. The findings support the validity of only three NEO personality factors. Of various structural models evaluated, the best fitting pertained to the structure in which higher-order dimensions of neuroticism, extraversion and conscientiousness significantly predicted anxiety and depressive disorders. Conclusion: Neuroticism is a common factor between anxiety and depressive disorders, extraversion is specific to depression, and social phobia and conscientiousness are specific factors for obsessive-compulsive disorder.