رفتارهای تکانشی و خطرپذيری که مجموعاً با عنوان رفتارهای مخاطره‌آميز خوانده می‌شود، دربرگيرنده طيف گسترده‌ای از رفتارهای رشدنايافته، لذت‌جويانه و عموماً همراه با درجات خطر بالا هستند. می‌توان ادعا نمود تکانشگری هسته اصلی بسياری از آسيب‌های اجتماعی مانند بی‌بندوباری جنسی، قماربازی‌ بيمارگونه، سوءمصرف مواد، اختلال‌های شخصيت و بزهکاری است. در کشور ما با توجه به جوان‌بودن هرم جمعيت کشور و نرخ بالای بزهکاری و سوءمصرف مواد، نياز قابل توجهی به پژوهش و ابزارسازی در زمينه تکانشگری و رفتارهای تکانشی احساس می‌شود.

با وجود اهميت اين مقوله در روانشناسی و روانپزشکی، در زمينه تعاريف ارايه شده توافق کمی وجود دارد. در اين مقاله مروری، تلاش شده است تعاريف گوناگونی که تاکنون از پديده تکانشگری ارايه شده و هم‌چنين رويکردهای متفاوتی که در ارزيابی آن به‌کار گرفته شده است، در مجموعه‌ای يک‌پارچه گردآوری شود. هم‌چنين در اين مقاله انواع روش‌های موجود و نمونه‌های به‌کار برده شده برای ارزيابی اين رفتارها و تجارب موجود در داخل کشور معرفی شود. در پايان نيز راهکارهای مختلف درمانی در اين زمينه مورد بحث و جمع‌بندی قرار می‌گيرد.

Abstract

Impulsive behaviors are activities in daily life which are sometimes referred to as risky activities and encompass a diverse group of reward-oriented, immature and high risk behaviors. It can be argued that impulsivity is the main core of different social pathologies such as disinhibited sexual behavior, pathological gambling, drug abuse, personality disorders and criminal activities. Considering the young population of our country and the high rate of crime and substance abuse, conducting research and providing cultural validated assessment instruments on impulsivity and im-pulsive behaviors is necessary.

Despite the importance of this subject in psychology and psychiatry, there is not much agreement with regard to the definitions. In this review article, the authors have aimed to gather different definitions of impulsivity which has been given up to the present as well as different approaches to its evaluation in a homogeneous collection. Also, different methods and examples of their application in the evaluation of these behaviors and current experiences in

Iran will be presented. In the end, different methods and horizon of intervention and treatment will be discussed.