摘要:مقدمه: عادتهای تغذيهای ناسالم به همراه شيوهی زندگی کمتحرک در کودکان و نوجوانان، تهديدی اساسی برای سلامت حال و آينده اين گروه سنی بوده که جامعه را مستعد اپيدمی بيماریهای مزمن طی دو دهه آينده میکند. هدف اين مطالعه ارزيابی روشهای مختلف آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان از نظر قابليت اجرا و کاربردی بودن در محيط مدارس، از ديدگاه ذينفعان و مجريان برنامه، به کمک الگوی CIPP میباشد. روشها: اين مطالعه از نوع ارزشيابی ميدانی است که به کمک الگوی CIPP انجام شد. ششصد نفر از دانشآموزان پسر و دختر مدارس راهنمايی خمينیشهر اصفهان، به طور تصادفی به سه گروه تحت مداخله آموزش به طور مستقيم به دانشآموزان (A)، آموزش به دانشآموزان از طريق والدين (B)، آموزش به دانشآموزان از طريق مربيان (C)، تخصيص داده شدند. برنامههای آموزشی در مورد تغذيه سالم و فعاليت فيزيکی مناسب به مدت يک ماه و به سه روش مختلف ارائه گرديد. ارزيابی اثربخشی به وسيله انجام مصاحبه با ذينفعان برنامه و به کمک فرمهای نظرسنجی صورت گرفت. اطلاعات مربوط به ارزشيابی برنامه برای گروههای تحت مداخله به کمک چکليست محققساخته برگرفته از چکليست الگوی CIPP (نسخه 2007 )جمعآوری گرديد. نتايج: بالاترين امتياز ارزشيابی در مرحله «توافقات قراردادي» و «ا ثربخشی برنامه» از چکليست الگوی CIPP به ترتيب به گروه والدين (B) و گروه دانشآموزان (A) تعلق داشت. نتايج نظرسنجی از ذينفعان برنامه (دانشآموزان- والدين – مربيان) نشان داد بالاترين امتياز، مربوط به گروه مداخله دانشآموزان(A) است. نتيجهگيری: مطالعه حاضر موثرترين و عملیترين روش آموزش سبک زندگی سالم به نوجوانان را «آموزش مستقيم و بدون واسطه به خود آنها» معرفی میکند.
其他摘要:Introduction: Detrimental nutritional habits along with inactive life style in children and adolescents are severe threats to the health of this age group at present and future which predispose the society to chronic diseases for the next two decades. The aim of this study was to assess different methods of healthy life style education to adolescents considering the feasibility and applicability in school environment from the viewpoints of stakeholders and program administrators using CIPP (Context, Input, Process, Product) model. Methods: This field evaluation study was performed using CIPP model. 600 male and female students of intermediate schools in Khomeinishahr were selected and randomly assigned into 4 intervention groups including direct education to students (Group A), education by parents (Group B), education by teachers (Group C), and control group (Group D). Education about healthy nutrition and appropriate physical activity was presented for a month using 3 different methods. The effectiveness of education was evaluated by interview with stakeholders and using questionnaire. Data related to evaluation of interventional program was gathered by a researcher made checklists adapted from CIPP checklist (Version 2007). Results: The highest scores in the stages of "contractual agreements" and "program effectiveness" of CIPP checklist belonged to parents group (B) and direct education group (A), respectively. The results of stake holders’ viewpoints (students, parents, and teachers) about the program showed that the highest score belonged to group A. Conclusion: This study recognized "direct education to students " as the most effective and practical method for healthy life style education to adolescents.
关键词:آموزش; سبک زندگی; نوجوانان; ارزشيابی; الگوی CIPP
其他关键词:Education; Life style; Adolescents; Evaluation; CIPP model.